“Özbek dilinin, devlet dili sıfatındaki nüfuzunu ve mevkiini arttırmak doğrultusundaki çare ve tedbirler” başlıklı kararname 21 Ekim’de, Özbek dili gününde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoev tarafından imzalandı. 2020-2030 dönemi için dil politikasını ana hatlarıyla açıklayan kararnamede, hükümete Latin abecesine tam geçiş için yol haritası hazırlayıp başkanlık yönetimine sunmak için 3 ay süre tanınıyor. Belgede ayrıca  Özbekçe dil öğretim saatlerinin artırılmasının ve 2030’a kadar anaokullarının yüzde 80’inin Özbekçe konuşmasının hedeflendiği belirtiliyor.

1920’lerin sonlarına kadar Arap abecesi kullanan Özbekistan, Sovyetler 1940’ta Kiril abecesini tanıtmadan önce Latin abecesine geçmişti. 1991’de bağımsızlığını kazanan Özbekistan 2001’de Latin abecesine geçiş sürecini başlattı. 2019’da Taşkent Devlet Üniversite’sinde dilbilimcilerden oluşan bir çalışma grubu Latin abecesine dayalı olarak güncellenmiş Özbek abecesinin son taslağını sunmuştu. Güncellenen abecede 29 harf ve bir kesme işareti bulunuyor.

Hem Özbekistan hem de Kazakistan’da, yıllardır süregelen Rus etkisini kırmak ve bu genç devletlerde daha güçlü bir milli benlik geliştirmek için Türk dillerine daha uygun olduğu düşünülen Latin abecesine geçiş adımları atılıyor. 2017’de, dönemin Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in talimatı üzerine Latin abecesine geçiş sürecine başlayan Kazakistan’a göre Özbekistan’da Kiril abecesinin tahakkümü hâlâ kırılabilmiş değil. Latin abecesine geçen diğer devletlerle kıyaslandığında başarısız olduğu değerlendiriliyor.

Kaynak:

https://www.rferl.org/a/uzbekistan-moves-to-quicken-transition-to-latin-alphabet/30906193.html

https://qha.com.tr/haberler/ozbekistan-da-latin-alfabesine-gecis-sureci-hizlandirilacak/103209/