Kazan Şehitlerini Anma Günü 15 Ekim 1522

Rusya’nın tarihindeki kanlı işgallerden biri olan, Kazan şehrinin 1552’de Ruslarca işgal edilmesi ve Kazan Hanlığının yıkılmasına ithafen, 15 Ekim tarihi “Kazan Şehitlerini Anma Günü” olarak kaydediliyor.

469 yıl önce bugün (15 Ekim 1552) Rusların Kazan’ı işgal ettiği ve işgal sonrası da Kazan Tatarlarının devletlerini ve bağımsızlıklarını kaybettiği gün olarak biliniyor.

Altın Orda devletinin dağılmasından sonra kurulan ve bir buçuk asırdan fazla hüküm süren Kazan Hanlığı, varlığını sürdürdüğü dönem boyunca Rus akınları karşısında Türk-İslam topraklarının savunulmasında büyük rol oynamıştı. Kazan Hanlığının yıkılmasından sonra da özellikle 19. yüzyıldan sonra Kazan Tatarları eğitim, kültür, sanat, edebiyat ve bilimde büyük aydınlar yetiştirmişti.

“TÜRK DÜNYASININ İLK BÜYÜK KAYBI”

Kazan Tatarı tarihçi -yazar Roza Kurban, 15 Ekim 1552’deki Kazan’ın işgalinin Türk dünyasındaki önemine ilişkin şunları kaydetti:
“1552 yılında Kazan Hanlığı Korkunç İvan tarafından işgal edildikten sonra, Kazan Tatarları Rus esaretinin altına girer ve yüzyıllar boyu sürecek olan ve halen devam eden bağımsızlık mücadelesine başlar. Kazan Hanlığının çöküşü, Türk Dünyasının ilk büyük kaybı ve mağlubiyeti olarak tarihe geçmiştir. Kazan Hanlığı, Türk Dünyasını Çarlık Rusya’dan koruyan kale özelliğini de taşımıştır. Kazan Hanlığının çöküşü Rusya için aynı zamanda Türk Dünyasına kapıların açılması anlamına gelmiştir. Ruslar artık rahatça tüm Türk Dünyasını işgal edebilecektir. Ve öyle de olmuştur: 1556 yılında Kazan Hanlığının son başkenti Çalım, aynı yıl Astrahan Hanlığı, 1557’de Başkortostan, 1598’de Sibirya Hanlığı, 1606’da Nogay Ordası, 1783 yılında Kırım Hanlığı, 1865’te Taşkent, 1868’de Buhara Hanlığı ve diğerleri Ruslar tarafından işgal edilmiştir.”